Deze maand markeert de 20e verjaardag van het debuut van 'Dragon Ball Z' op de Amerikaanse televisie, en dit jaar is de 20e verjaardag van de laatste aflevering die in Japan werd uitgezonden, kort nadat maker Akira Toriyama de manga tot een einde bracht. Terwijl 'Dragon Ball Z' blijft voortleven in streaming-afleveringen, reboots en manga, weerspiegelt de geschiedenis van de Engelse vertalingen van de franchise de veranderingen in de Amerikaanse smaak toen anime en manga van een niche-obsessie naar een breder publiek verhuisden - en Amerikaanse producers stopten met proberen om anime in iets anders te veranderen.
Laten we beginnen met een korte opfriscursus over het verschil tussen 'Dragon Ball' en 'Dragon Ball Z.' De hele manga stond in Japan gewoon bekend als 'Dragon Ball', maar de producenten van de anime veranderden de titel na de aanpassing van het 16e deel, omdat de toon was veranderd: het was een slapstick-actiekomedie geworden met een onvolwassen uitziende tiener, Goku, naar een iets serieuzer verhaal met in de hoofdrol een volwassen Goku en zijn zoon Gohan. Toriyama voegde de 'Z' toe omdat hij de serie beu was en hoopte er snel een einde aan te maken. Dat is echter niet hoe de manga-industrie werkt.
In die tijd was 'Dragon Ball' een van de meest populaire series in Japan, en het hielp de oplage van het tijdschrift 'Shonen Jump' naar het gezonde bereik van 6 miljoen te stuwen, dus Toriyama ging door, aangespoord door zijn redacteuren en zijn lezers, tot 1995. Op dat moment bracht hij de serie eindelijk tot een einde. De anime, gebaseerd op de manga, kwam het volgende jaar tot een einde.
creme brulee stout
Toen de manga naar de Verenigde Staten kwam, waren mensen meer bekend met de 'Dragon Ball Z'-anime, dus licentiegever Viz Media behandelde het bijna als twee verschillende series: het bedrijf publiceerde de eerste 16 delen (plus een paar hoofdstukken van volume 17) als 'Dragon Ball' en de rest als 'Dragon Ball Z.' In latere edities keerde Viz terug naar 'Dragon Ball' voor de hele serie van 42 delen.
Terwijl Toriyama aan het zwoegen was, werd anime in de jaren tachtig en negentig steeds populairder in Noord-Amerika. Een van de eerste anime, 'Speed Racer', kwam in 1967 op de Amerikaanse televisie, maar werd niet gepromoot als een Japanse tekenfilm. Integendeel, de show werd nagesynchroniseerd, het verhaal herschreven en de personages hernoemd, zodat er geen spoor van de Japanse oorsprong overbleef.
Syndicators begonnen zich in de jaren daarna steeds meer te richten op Japanse animatie, maar het duurde even voordat het bronmateriaal enig respect kreeg. 'Robotech', dat in 1985 op de Amerikaanse televisie werd gelanceerd, was samengeperst uit drie verschillende series en werd helemaal niet vertaald. Producer Harmony Gold herschreef het script zodat het overeenkwam met de mondbewegingen van de personages.
Harmony Gold was ook de eerste licentiegever die 'Dragon Ball' naar een Engelstalig publiek bracht, hoewel bijna alle sporen ervan nu verdwenen zijn. Volgens een artikel uit 2000 in het tijdschrift 'Animerica' van Viz, noemde Harmony Gold ergens in de jaren tachtig minstens vijf afleveringen van 'Dragon Ball'. De dubs, die in sommige testmarkten werden uitgezonden, veranderden de namen van de personages: Goku werd 'Zero', Bulma werd 'Lena' en Karin werd omgevormd tot 'Whiskers the Wonder Cat'. Het antwoord was 'flauw', en Harmony Gold liet het vallen en ging verder, met alleen geruchten over een 'verloren dub' en een enkele 'Dragon Ball'-film die gemaakt was door twee andere films aan elkaar te lassen. (Een paar audiofragmenten uit de film zijn te horen op deze Dragon Ball Z-fansite .)
bedrieglijke hazelnoot bruin
De tijd verstreek en de Amerikaanse anime- en manga-fandom groeide langzaam. 'Ondanks al het succes van Japan als exporteur van auto's en camcorders, verkopen zijn muziek, films, televisieprogramma's en boeken, op enkele uitzonderingen na, niet goed in het buitenland' New York Times-schrijver Andrew Pollock klonk in 1995 — hoewel hij opmerkte dat met het succes van 'Mighty Morphin Power Rangers' op tv en de recente interesse in het werk van de getalenteerde maar toen nog weinig bekende filmmaker Hayao Miyazaki, 'Japanse animatie de wereld begint te veroveren en de de eerste grote export van popcultuur.' In feite was er die week net een nieuw tv-programma begonnen - iets dat 'Sailor Moon' heette.
Desalniettemin begon de Amerikaanse anime-scene pas in 1996 op te duiken. 'Het was nog erg niche', zei manga-editor en geleerde Jason Thompson, die een deel van de 'Dragon Ball'-manga monteerde. 'Er was bijna niets op tv of in videotheken.' Animeclubs van middelbare scholen en universiteiten kwamen samen om video's te bekijken, sommige volledig onvertaald, sommige met amateurondertitels (fansubs). Fans met hogere hakken kunnen misschien onbewerkte of ondertitelde anime kijken op premium kabelkanalen zoals Nippon Golden Network, dat begin jaren '90 'Dragonball' en 'Dragon Ball Z' uitzond.
alcoholgehalte van mickey's malt likeur
Goku kwam voor het eerst in de mainstream in 1995, toen de Amerikaanse licentiegever Funimation een nagesynchroniseerde en bewerkte versie aanbood voor first-run syndication. Ze annuleerden het na 13 afleveringen, vanwege de lage kijkcijfers.
Funimation had echter ook een licentie voor 'Dragon Ball Z' en de eerste aflevering werd op 13 september 1996 op de Amerikaanse tv uitgezonden, opnieuw in de eerste serie syndicatie. Net als 'Dragon Ball' werd het zwaar bewerkt: Funimation sneed 'Dragon Ball Z' van 67 originele afleveringen naar 53 voor Amerikaanse consumptie. Deze show deed het echter beter en het duurde twee seizoenen voordat het om verschillende redenen werd geannuleerd, waaronder een gebrek aan interesse van syndicators.
'Het verbaast me niet dat 'Dragon Ball' het niet goed deed', zei Thompson. 'Het is moeilijk te verkopen, omdat het een erg 'kiddie'-look en gevoeligheid combineert met de skeevy volwassen humor van Kame-Sen'nin , enz., die in de Amerikaanse edities gecensureerd moesten worden, waardoor er wat rare gaten in het verhaal achterbleven. Aan de andere kant is 'Dragon Ball Z' eigenlijk een adolescent superheldenverhaal met vechtsporten en sciencefiction, allemaal dingen die al populair waren in de VS, alleen niet eerder op die manier gecombineerd. Ook had 'Dragon Ball Z', net als 'Sailor Moon' (en 'Robotech' trouwens), een doorlopend verhaalformaat, wat destijds vrij ongebruikelijk was in kinder-/YA-televisie in de VS. Het zorgt ervoor dat je meer in het verhaal investeert als er een doorlopend plot is met cliffhangers en opbouw, in tegenstelling tot de meeste westerse tv-shows uit die tijd waar elke aflevering van 30 minuten moest worden geschreven om op zichzelf te staan.'
Viz begon de manga 'Dragon Ball' en 'Dragon Ball Z' in 1998 te publiceren, eerst als afzonderlijke hoofdstukken en vervolgens, in 2000, als verzamelde edities. Datzelfde jaar begon Cartoon Network herhalingen van de 'Dragon Ball Z'-anime te vertonen als onderdeel van het Toonami-blok, waar de serie beter werd ontvangen. Funimation hervatte de productie van nieuwe afleveringen, dit keer met een nieuwe stemcast en minder censuur, en de nieuwe versie werd uitgezonden van 1999 tot 2003 op Toonami, met herhalingen tot 2008. Momenteel kunnen zowel 'Dragon Ball' als 'Dragon Ball Z' worden bekeken als anime-streaming op de Funimation-website en op Hulu.
Thompson vindt dat 'Dragon Ball Z' baanbrekend werk heeft verricht door een jonger publiek naar anime en manga te halen. 'Begin jaren '90 hadden anime en manga een soort 'volwassen mannelijk' gevoel', vertelde hij ons. 'De meest bekende titels waren harde sciencefiction zoals 'Ghost in the Shell' en 'Akira', of erger nog, 'Urotsukidoji'-achtige X-rated dingen. Toen kwamen 'Sailor Moon' en 'Dragon Ball Z' langs en introduceerden de stijlfiguren van anime en manga - de personageontwerpen, de speedlines, de cliffhanger-verhalen - aan een jong mainstream publiek dat veel groter dan de oude niche van anime. Toen een paar jaar later de animatieserie 'Pokémon' verscheen, was er geen weg meer terug.'
En er is meer. 'Specifiek in het geval van 'Dragon Ball Z' verlegde het de grenzen van geweld die je kon laten zien in een 'kinder'-serie, en het presenteerde deze zeer viscerale, zeer originele superheld-powerfantasie,' zei Thompson. 'Ten eerste is er de shonen manga nadruk op fysieke training en zelfverbetering - Goku moet werk ervoor! - die je bijna nooit hebt gekregen in westerse superheldenstrips, waar de held meestal wint vanwege slimheid in plaats van pure moed en inspanning. Ten tweede is er het hele 'verslagen vijanden worden goede jongens', dat ook nieuw was. Ten derde zijn de karakterontwerpen gespierd, maar ze zijn erg cartoonachtig en vriendelijk en zien er jong uit, een echte onderbreking van de 'gebeitelde realisme' macho-man-look van bijvoorbeeld 'Superman' of 'Fist of the North Star'. Ten vierde, geen enkele westerse superheldenstrip die ik kan bedenken, liet ooit personages zien die alleen maar naar dingen wezen, of met hun handen zwaaiden, en ze lieten opblazen. Het is een superaantrekkelijke fantasiemanier voor kinderen om hun agressie te uiten, en ondanks alle doden in de show, vonden ouders het waarschijnlijk leuker dan ze rond te laten rennen en nepwapens te schieten, enz.'
'Kortom,' vervolgde hij, 'dragon Ball Z' introduceerde shonen-mangagevoeligheden in de VS, zoals 'Sailor Moon' shojo-manga introduceerde. Hoewel ze superhelden duidelijk niet in populariteit hebben ingehaald, speelden ze allebei een grote rol bij het creëren van een generatie jongere strip-/mangafans en het verdrijven van het 'strips zijn voor serieuze, edgy volwassenen' dat zich halverwege de jaren negentig had ontwikkeld. Want zelfs als een fan van 'Dragon Ball Z' erop staat hoe serieus, scherp en dramatisch 'Dragon Ball Z' is (en het is dramatisch!), je kijkt naar die karakterontwerpen en je kunt niet anders dan glimlachen.'
hoe groot is de kolossale titan
