De grootste angst is de angst voor het onbekende. De duisternis die net voorbij het licht van het kampvuur bestaat. De schaduwen die tot leven komen als de lichten uitgaan. De lach van een gek, zijn grijns zo breed dat het pijn lijkt te doen, zijn geest zo verdraaid dat niemand zich kan voorstellen wat hij denkt. Dit is de reden waarom de Joker opvalt in een zee van superschurken, zowel in de strips als in de film. Hij is een onkenbare bedreiging, niet alleen voor Batman, maar ook voor de wereld om hem heen. Zelfs de film uit 2019 die Joker een oorsprong geeft laat het publiek op de een of andere manier achter met meer vragen dan antwoorden.
Zelfs de drie mannen die Joker hebben gemaakt - Bob Kane, Bill Finger en Jerry Robinson - konden het niet echt eens worden over hoe ze op Clown Prince of Crime kwamen. Het enige dat ze allemaal wisten, was waar de eerste inspiratie voor de grootste schurk in alle strips vandaan kwam; Conrad Veidt en zijn make-up voor de stomme film, De man die lacht .
De film, gebaseerd op de gelijknamige roman uit 1869 van Victor Hugo, vertelt het verhaal van Gwynplaine, een man wiens gezicht als kind verminkt werd tot een permanente grijns, waardoor hij een freak werd die door de samenleving werd gemeden. Hoewel de film in een gelukkiger richting gaat dan Hugo's boek, volgen beide versies één belangrijk stuk: de kracht van de verschoppeling. Gwynplaine kwam uit de high society, maar werd verstoten toen zijn vader door koning James II ter dood werd veroordeeld en zou zelf zijn gestorven als hij niet was gevonden door Ursus, de eigenaar van een reizend carnaval. Jarenlang stond Gwynplaine bekend als de lachende man, maar wanneer zijn ware afkomst bekend is, besluiten sommige leden van het hooggerechtshof Gwynplaine te gebruiken voor hun eigen amusement. Dit alles leidt natuurlijk tot liefdesverdriet, waanzin en - als je het boek leest - tragedie.
Hoewel het vooral het uiterlijk van Gwynplaine in De man die lacht die de creatie van de Joker inspireerde met zijn achterover gekamde haar, bleke huid en schokkend brede glimlach, delen de twee personages een aantal andere stukjes DNA. Zowel Gwynplaine als Joker zijn verschoppelingen die de samenleving terzijde heeft geschoven, en beide worden iets dat de hogere samenleving afwijst, wat hen er alleen maar toe aanzet de samenleving in ruil daarvoor af te wijzen. De scheiding natuurlijk, als die Gwynplaine niet iemand is die vreugde vindt in het veroorzaken van pijn terwijl Joker alles wil vernietigen wat hij ziet.
De connectie tussen Joker en Gwynplaine wordt des te duidelijker gemaakt in Christopher Nolan's De donkere ridder , waar Heath Ledger's versie van Joker duidelijk littekens over zijn gezicht heeft die verbonden zijn met zijn mond, niet anders dan hoe Hugo Gwynplaine's verschijning in de roman uitlegt. Tim Burton, die de jaren 1989 regisseerde Batman en het vervolg Batman keert terug , wordt ook beïnvloed door De man die lacht , maar niet alleen in het uiterlijk van de Joker. Burtons stijl is sterk beïnvloed door het Duitse expressionisme, een esthetiek die regisseur Paul Leni van The Man Who Laughs in zijn films gebruikte.
De kracht van The Man Who Laughs in de algemene mythologie van Batman eindigt echter niet bij Joker. Scott Snyder gebruikte het concept duidelijk bij het maken van de Batman Who Laughs, en verbond de Dark Knight niet alleen met de Joker, maar ook met de bron van de oorsprong van de Joker. Hoewel Joker op Gwynplaine lijkt, heeft Batman ook veel gemeen met het personage. Beiden werden wees, en hoewel de littekens van Gwynplaine zichtbaar zijn, bestaan die van Batman in zijn psyche. De twee personages hebben ook een drive om anderen te helpen die in de steek zijn gelaten, Batman met zijn Robins, en Gwynplaine met Dea, een blinde baby wiens moeder sterft aan onderkoeling.
Met zowel Joker als de Batman Who Laughs die het afgelopen jaar zo wijdverbreid waren in de verhalen van DC, beide in Drie Jokers en Donkere Nachten: Death Metal , zal de invloed van het verhaal van Victor Hugo zeker blijven gelden in alle vormen van media, van strips tot films.
